Strategische keuze voor gemeenteraad: dirigeren of controleren

Komende dinsdag vergadert de raadscommissie Stedelijke Ontwikkeling over de strategische uitgangspunten voor hiet nieuwe Omgevingsplan Leiden. De onderliggende stukken zijn behoorlijk technisch. Kennelijk vond het gemeentebestuur dat ook, dus is er een presentatie toegevoegd die een en ander moeten verduidelijken. U kunt die bekijken op de website van de gemeenteraad.

Uitnodigingsplanologie of toelatingsplanologie

Voor de komende vergadering komt het er op neer te kiezen voor wat men een uitnodigingsplanogie noemt. Op dit moment werkt men volgens een toelatingsplanologie: elk bestemmingsplan moet door de raad worden goedgekeurd. Het voordeel is dat er nog een laatste moment is waar burgers via hun raadsleden invloed kunnen uitoefenen op de plannen. Bij de uitnodigingsplanologie kan dat alleen via het participatietraject. Daar zijn tot nu toe maar matige resultaten mee geboekt.

Het college stuurt aan op een uitnodigingsplanologie. Daarbij moet de gemeenteraad vooraf de regels bepalen. Daarna heeft het college de vrijheid een deel van het omgevingsplan invulling te geven. Zonder voor elk detail toestemming te vragen. Uiteraard zolang dat binnen de gegeven kaders past.

Bezwaren

Het college heeft een onderzoeksbureau gevraagd hierover te adviseren. In de presentatie van het college blijven de bezwaren die in het rapport genoemd worden onbenoemd. Ze zijn toch niet mis:

  • Weinig ruimte om bij te sturen als omgevingskwaliteiten in het gedrang komen, indien er onvoorzien te veel ruimte is geboden.
  • Uitnodigingsplanologie kan leiden tot ‘cherrypicking’ door marktpartijen: concurrerende plannen voor lucratieve functies/locaties en geen plannen voor minder lucratieve functies/locaties.
  • Omwonenden en andere belanghebbenden weten minder precies waar ze aan toe zijn, dit kan op gespannen voet staan met participatie.
  • Risico-regel-reflex: kans op een incident en daardoor maatschappelijke en/of politieke druk om weer ‘dicht’ te regelen in het omgevingsplan.

Het is nu aan de commissie om advies te geven. Hoe wil men dat de Leidse gemeenreraad in de toekomst haar rol als initiator van raadsvoorstellen en controleur van het college vervult.

Ger Koper